Foto: Endona / Energie Samen
Energiecoöperatie Endona loopt vast door voorschotplicht bij netbeheerder
zaterdag 27 september 2025
HEETEN - Energiecoöperatie Endona uit Heeten wil al sinds 2021 een zonnedak realiseren op de manege in het dorp.
Forse aanbetaling zonder zekerheid
Ondanks de bereidheid van inwoners om te investeren, komt het project niet van de grond. De reden is dat netbeheerder Enexis de coöperatie verplicht een forse aanbetaling te doen voor een aansluiting, zonder zekerheid dat de opgewekte stroom ook daadwerkelijk het net op kan.
“Voor een kleine coöperatie in een dorp als Heeten is een voorschot van tienduizenden euro’s een enorme drempel”, zegt Frank Middelkoop van Endona. “We willen inwoners betrekken bij de energietransitie en bijdragen aan lokaal eigendom, maar zo lopen we vast. Daarom zijn we naar de ACM gestapt met steun van Energie Samen.”
Onhoudbare situatie
De landelijke koepel Energie Samen ziet dit probleem breder terug bij coöperaties in heel Nederland. Voorzitter Siward Zomer legt uit dat een aanbetaling kan oplopen tot honderdduizend euro. “Voor burgers die samen energie willen opwekken is dat onhoudbaar. Zo zet je een rem op de energietransitie.”
Geen verplichting op garantie aansluiting
Volgens het recente ACM-besluit in de zaak tussen Endona en Enexis mag de netbeheerder de aanbetaling vooraf vragen en is er geen verplichting om transportcapaciteit te garanderen. Dat betekent concreet dat inwoners van Heeten bereid zijn om te investeren, maar het project op slot zit. Het geplande zonnedak op de manege in Heeten kan daardoor niet worden gerealiseerd. De betrokken inwoners krijgen geen kans om samen duurzame stroom op te wekken en lokaal eigendom vorm te geven. Ook de gemeente Raalte loopt tempo mis om de klimaatdoelen te halen, terwijl juist coöperaties vijftig procent lokaal eigendom moeten invullen.
Regels herzien
Endona en Energie Samen vragen politiek en toezichthouder om de regels te herzien. Zonder duidelijk en eerlijk beleid komt de kracht van lokale energiecoöperaties niet tot bloei. En dat raakt niet alleen Heeten, maar alle dorpen en steden in Nederland, aldus Endona.
Archief
Sterrencollege “De Zoektocht naar een tweede aarde” bij Sterrenwacht Hellendoorn
NIJVERDAL - Buiten ons eigen zonnestelsel zijn er de afgelopen jaren duizenden planeten ontdekt.
Gewoon Anders biedt begeleid en beschermd wonen voor jongvolwassenen met autisme
REGIO - Voor jonge mensen met autisme die extra ondersteuning nodig hebben bij het wonen, biedt Gewoon Anders begeleide en beschermde woonzorg.
Het weer in Twente: Zaterdag flink wat zon daarna wisselvallig herfstweer
Twente - Zaterdag waait het in heel het land flink en is is het heel ander weer met flink wat zon. Het wordt 11 tot 14 graden. Zondag neemt de bewolking weer toe en in de avond volgt regen. Na het weekend is het wisselvallig herfstweer met regelmatig buien, meer wind en 14 tot 17 graden.